De
veiligheidssectorzit verstopt. De rechtsstaat en de toegang tot het
recht komen steeds meer in het geding. De hele rechtsketen dreigt door tekorten
verstopt te raken. De extra banen moeten deze tekorten opheffen. We verbeteren
de veiligheid, de toegang tot het recht en de werking van de rechtsketen.
We
zorgen onder meer voor duizenden extra wijkagenten, extra rechercheurs,
specialisten op bijv. bestrijding van cybercriminaliteit, meer rechtshulp en
rechters, militairen, marechaussees, douaniers, maar ook voor conducteurs,
toezichthouders, wijkconciërges, en inspecteurs van toezichthouders (denk aan
de Belastingdienst, de Arbeidsinspectie, de Privacy-waakhond APG, de Voedsel-
en Warenautoriteit, de Inspectie voor milieu en van landbouw, etc.). De
uitgaven hiervoor maken onderdeel uit van de eerder genoemde intensivering voor
de publieke sector van € 15 miljard structureel.
Toezicht
concentreren we in een versterkte bundeling van geheel onafhankelijke
toezichthouders, conform het advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Er
moeten veel meer inspecties plaatsvinden en die moeten effectief en
onafhankelijk zijn, en dus niet gebaseerd zijn of leunen op zelfregulatie.
Misstanden als bij de Voedsel- en Warenautoriteit moeten stevig worden
aangepakt.
We
verlagen de griffierechten en investeren in gratis rechtsbijstand en juridisch
advies. De democratische rechtsstaat valt of staat met toegang tot het recht
voor een ieder.
En we
verleggen de focus. Veel criminaliteit is nu drugsgerelateerd. In plaats van
steeds meer inzet op repressie, dat aantoonbaar niet werkt, zetten we in op
legalisering en regulering van drugs, en het behandelen en voorkomen van
verslaving. Maar ook meer in het algemeen zetten we minder eenzijdig in op
strafrecht, en meer op preventie en reclassering, met een aparte inzet op
veelplegers, zeden- en levensdelicten, zware, georganiseerde criminaliteit,
milieucriminaliteit en grootschalige fraude/witwassen, de zgn. witte
boorden-criminaliteit.
Daklozen,
verslaafden, mensen zonder verblijfsvergunning, worden niet meer achtervolgd
met boetes en opsluitingen, maar begeleid, gericht op oplossing van hun
problemen.
Kinderrechten
worden weer hard gegarandeerd. We maken veel meer werk van strijd tegen
discriminatie (incl. homofobie, islamofobie en antisemitisme), huishoudelijk
geweld, besnijdenis van vrouwen, gedwongen huwelijken, kindhuwelijken,
eerwraak, mensenhandel en seksuele intimidatie, waaronder intimidatie op
straat. We geven ook prioriteit aan bestrijding van de dreiging tegen de
rechtsstaat vanuit met name extreemrechtse en extreemreligieuze hoek.
We investeren
ook in de organisaties, scheidden justitie weer van de politie, en
decentraliseren een deel van de aansturing van de nationale politie.
We
ontlasten de rechtspraak ook door veel procedures niet meer in eerste instantie
door de rechter te laten afdoen, zoals bij echtscheiding en
schuldhulpverlening.
Inzet van
politie voor openbare orde en veiligheid bij commerciële evenementen, waaronder
commerciële sportevenementen, moet voortaan betaald worden. Vaak worden grote
winsten en/of salarissen verdiend, en het gaat niet aan om de vaak
problematische veiligheid daarbij af te wentelen op de belastingbetaler.
Supportersgeweld gaan we veel strakker aanpakken, ook met veel hogere straffen.
Gemaakte kosten, ook van inzet van politie en justitie, verhalen we op daders.
Bij de
versterking van defensie zorgen we vooral voor meer inzet op personeel, met een
betere uitrusting, beloning en rechtspositie. De investeringen in defensie
moeten worden verhoogd om aan de actuele bedreigingen en Europese ambities te
voldoen. We streven naar veel meer Europese defensiesamenwerking en willen de
afhankelijkheid van de VS verminderen. De 2% norm van de NAVO kan dan ondanks
de extra ambitie worden verlaagd. De totale defensie-uitgaven moeten niet meer
afhankelijk zijn van het nationaal inkomen, alleen de verdeling van die
uitgaven over de lidstaten moet dat zijn. Het probleem ligt nu niet
zozeer in de totale omvang van de defensie-uitgaven. Weliswaar voldoen nu
alleen de VS, het VK, Turkije en Estland aan de 2% norm (de VS zelfs 4%), maar
in absolute bedragen besteed de NAVO meer dan vier maal zoveel uit aan defensie
als de Russische Federatie en twee maal zoveel als China. Wanneer echt alle
NAVO-lidstaten 2% van hun bbp aan defensie zouden uitgeven, zouden we niet
weten wat te doen met de enorme bedragen die dan beschikbaar komen – het zou
volkomen absurd zijn. Het probleem zit hem veel meel in het teveel ontbreken
van samenwerking, verschillende systemen, teveel doublures. Percentages zeggen
niet zoveel: dat Estland meer dan 2% van zijn bbp uitgeeft aan defensie helpt
de NAVO in absolute bedragen nauwelijks.