- Het is beter als de EU vluchtelingen in hun regio asiel laat aanvragen voor opvang in de EU dan dat ze eerst via mensensmokkelaars in de EU belanden. Zo kunnen mensen bij EU-kantoren ter plekke geregistreerd en gescreend worden. Vluchtelingen die aan de criteria voldoen, kunnen dan legaal en veilig komen. Daar komt geen smokkelaar aan te pas. Zo worden de kampen in de regio ontlast. De verdeling van de vluchtelingen en de kosten die daarvoor gemaakt worden moeten eerlijk over de lidstaten worden verdeeld. Daarnaast moeten we de toelatingscriteria en procedures redelijker en humaner maken. De lijst van veilige landen moet onafhankelijk worden vastgesteld. Nu worden teveel landen als veilig gezien die dat niet blijken te zijn (bijv. Afghanistan). En de persoonlijke veiligheid moet ook met onafhankelijke procedure zeker zijn gesteld alvorens mensen naar landen van herkomst worden teruggestuurd – dat gaat nu geregeld mis. Procedures moeten niet moedwillig vertraagd worden om vluchtelingen en hun gezinsherenigers te ontmoedigen. Als je niet terug kan omdat je land van oorsprong je niet toelaat, moet je een aparte tijdelijke vergunning krijgen. Kinderen die hier geboren zijn of al 5 jaar hier wonen, moeten als regel met hun verzorgende ouder(s) een verblijfsvergunning krijgen. Met een snelle en goede re-integratie kunnen ook vluchtelingen veel helpen bij onze groeiende arbeidstekorten. We gaan – gereguleerd, zoals hierboven beschreven – veel meer vluchtelingen toelaten (denk aan tenminste ca. 20.000 per jaar). De vluchtelingen in de kampen in Europa (zoals in Griekenland en in Bosnië-Herzegovina) krijgen voorrang. We gaan de duur van verblijfsvergunningen niet beperken (Rutte III wil terug van 5 naar 3 jaar).
- Er komt een extra inzet voor statushouders (huisvesting waar ook werk is, gratis en publiek georganiseerd taalonderwijs, inburgering en beroepsmatige scholing, vooral voor tekortberoepen van goede kwaliteit, al te beginnen in de kleinschalig te organiseren asielopvang die zoveel mogelijk georganiseerd wordt in gemeenten waar zij later ook kunnen werken en wonen, met zoveel mogelijk betrokkenheid van andere burgers uit die gemeenten). Het inburgeringsonderwijs wordt ook opengesteld voor immigranten uit de EU en de deelname daarin is gratis en wordt aangemoedigd.
- Arbeidsmigranten komen omdat er werk is. Veel werk: poetsen, oogsten, ziekenzorg, etc. Werk is dé pull factor voor migranten. Maar arbeidsmigranten van buiten de EU aannemen mag bijna niet: stel je voor dat ze blijven! Dit is een denkfout. Een illegaal gaat niet uit zichzelf terug als hij eenmaal in Europa is: zo’n dodentocht maak je niet nog eens. Maar als hij een arbeidscontract heeft voor vier maanden, en het vooruitzicht dat hij volgend jaar wéér legaal vier of vijf maanden kan werken bij een Spaanse autofabriek of Hollandse boer, dan kan hij rustig een tijdje naar zijn land terug. Velen zullen dat doen. Migranten die geen legale manier hebben om naar Europa te komen, komen illegaal. We kunnen migratie niet stoppen. Wat we wel kunnen, is het organiseren. We zetten Europese arbeidsbureautjes neer in Afrika, kijken welk EU-land welke arbeidsmigranten nodig heeft, en laten mensen ter plekke op vacatures solliciteren. Wie pech heeft of niet gekwalificeerd is, kan het volgend jaar weer proberen. De EU moet tijdelijke arbeidsvergunningen afgeven en mensen voor tekortberoepen werven op bureaus in met name Afrika, met beperkte rechten op sociale zekerheid (wel zorg, geen bijstand of pensioen). Dit moet het liefst gekoppeld zijn aan opleidingsprogramma’s, deels on the job, en terugkeerprogramma’s en een soort Marshallplan voor Afrika. Dat maakt het ook mogelijk om met succes terug te keren naar je land van herkomst en daar een beter leven op te bouwen. Dan snijdt het mes aan vele kanten. Zo bepalen we zelf wie er komen, niet de smokkelaars. Veel politici doen alsof deze oplossing niet bestaat. Ze hitsen ons liever op met moskeeverboden, boerkaverboden en Zwarte Pieten nostalgie. Ze zeggen dat de tekorten in onze verzorgingsstaat ontstaan door migranten, in plaats van fout beleid van diezelfde politici. Zij misleiden daarmee de kiezer en maken onze maatschappij kapot door mensen tegen elkaar op te zetten. Migratie is te managen, het is een kwestie van politieke wil, humaniteit en rechtvaardigheid om dat te organiseren.
- We schaffen de zogenoemde extraterritoriale (‘expat’) regeling af. Het is niet te verdedigen dat buitenlandse werknemers fors (30% van hun inkomen is nu belastingvrij) minder belasting betalen dan Nederlandse. Als buitenlandse expertise schaars is, moeten werkgevers en uitzendbureaus die buitenlandse werknemers inhuren daar zelf voor betalen.
- We schaffen de beperkende maatregelen voor een meervoudige nationaliteit af.
- We verdubbelen het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Deze wordt niet meer afhankelijk van profijtelijkheid voor het Nederlandse bedrijfsleven. Vervuilende posten als kosten voor vluchtelingenopvang en voor defensietaken worden niet meer uit dit budget gefinancierd. We verhogen het budget voor klimaataanpassingen in arme landen, en het budget daarvoor is aanvullend op het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Ook komt er aanvullend budget voor de bestrijding van ziekten in ontwikkelingslanden, waaronder voor bestrijding van covid-19. We maken een eind aan handelsverdragen die de ontwikkeling van arme landen juist belemmeren, zoals importtarieven.
Gerard Bosman, januari 2021