De PvdA in congres bijeen in januari 2021,
Constaterende dat:
- de PvdA in haar verkiezingsprogramma stelt dat de luchtvaart moet verminderen en dat de luchtkwaliteit voor omwonenden van grote industrieën, zoals Tata Steel of Schiphol, moet verbeteren.
- de heer Benschop, CEO van Schiphol en prominent PvdA-lid, in een interview met het Parool d.d. 26 december 2020 aangeeft dat hij vindt dat zowel Lelystad Airport geopend moet worden als dat Schiphol moet groeien.
- het verkiezingsprogramma nu de volgende onduidelijk geformuleerde zinsnede hanteert ‘Positie luchthavens opnieuw gewogen. In het licht van deze vermindering van de luchtvaart, de overlast van de luchtvaart op bewoners en de werkgelegenheid, zal de positie van Schiphol én de regionale luchthavens opnieuw gewogen moeten worden.’
Overwegende dat:
- de lobby door PvdA-leden, zoals de CEO van Schiphol maar ook anderen, al eerder van invloed is geweest op politieke beslissingen.
- een vermindering van luchtvaart en overlast op dit moment alleen bereikt kan worden via een krimp van het aantal vliegbewegingen. Van duurzamere luchtvaart is immers nog lang geen sprake.
Spreekt, in het verlengde van ons verkiezingsprogramma, uit dat:
- het aantal vliegbewegingen op Schiphol beperkt moet worden tot 400.000, dat Lelystad Airport niet open gaat en dat er geen groei is op regionale vliegvelden.
En gaat over tot de orde van de dag.
Rosanne Rootert, mede namens Linksom en netwerk PvdA Duurzaam
Toelichting
De luchtvaart zorgt voor een aanzienlijk deel van de CO2-uitstoot, maar is helaas niet meegenomen in het Parijs-akkoord. Het is daarom aan nationale overheden om zelf paal en perk te stellen aan de luchtvaart om daarmee klimaatverandering te voorkomen.
Vanwege corona wordt er nu veel minder gevlogen. De heer Benschop geeft in het Parool-interview aan dat Schiphol pas over een paar jaar weer op het oude aantal vluchten zal zijn. Desondanks zegt hij dat ‘de politieke roep om de voor november 2021 geplande opening van Lelystad Airport opnieuw uit te stellen of helemaal te schrappen (…) averechts zal werken’. Dat werkt volgens hem ‘rucksichtslose groei met pretvluchten op Schiphol en overlast in de omgeving juist in de hand’. Hij wil dat na het corona-herstel Schiphol alsnog mag groeien. Hij spreekt over ‘gematigde groei’, maar ook gematigde groei is geen krimp. Ook zegt hij dat Schiphol samen met luchtvaartmaatschappijen, afhandelaren en bedrijven één systeem vormt. Schiphol is echter voor 70% van de Nederlandse Staat (en zelfs voor 92% in overheidshanden). Schiphol zou daarom altijd een belangenafweging moeten maken die niet alleen om groei en economische belangen draait maar ook om de veiligheid en gezondheid van burgers en omgeving.
In een tijd dat steeds meer Nederlanders zich zorgen maken over klimaatverandering en het dus ook voor de hand ligt dat zij minder zullen gaan vliegen, is het onbestaanbaar dat Schiphol blijft groeien en Lelystad open moet, alleen om het aantal overstappers voor internationale vluchten verder te vergroten. Als Schiphol terug gaat naar 400.000 vliegbewegingen zal het niet meer in overtreding zijn met het niet-aanvragen van een natuurvergunning wegens stikstofuitstoot. Het komt dan ook overeen met de eis van de milieuorganisatie Mobilization for the Environment (MOB) en de bewonersorganisaties rondom Schiphol.
De komende decennia is krimp de enige mogelijkheid om vliegen duurzamer te maken. KLM en Schiphol noemen biobrandstof vaak als oplossing voor een duurzamere luchtvaart. Dat is voor nu echter een schijnoplossing. Biobrandstof wordt bij KLM tot nu toe maar voor maximaal 0,18 procent bijgemengd. KLM heeft gezegd in 2030 voor 14 procent op biobrandstof te willen vliegen. De grondstoffen daarvoor zijn er echter eenvoudigweg niet.
Voor ons als partij is behoud van werkgelegenheid erg belangrijk. Qua economische positie van Schiphol, en dus ook het behoud van banen, is groei niet nodig. De Werkgroep Toekomst Luchtvaart acht 340.000 vluchtbewegingen voldoende om Schiphol te laten functioneren als spil tussen het Nederlandse bedrijfsleven en wereldwijde economische centra.
Ons programma heeft de titel ‘een eerlijker en fatsoenlijker Nederland’. Laten we dat vooral ook op onszelf toepassen. Te vaak lobbyen partijleden achter de schermen voor economische belangen van de grote industrie. Zo berichtte Follow The Money op 18 december 2020 over de lobby voor Lelystad Airport door PvdA-prominenten en eerder in 2020 uitte een hoogleraar al kritiek op de niet-transparante lobby vanuit de CEO van Schiphol richting de minister van I&W.
Op sociale media zorgden zowel het FTM-artikel als het Parool-interview voor veel verontwaardiging. In een tijd dat de integriteit van onze partij vanwege de toeslagenaffaire ter discussie staat, is het des te belangrijker om ons te ontdoen van de zweem van achterkamertjespolitiek.
Het wordt tijd dat we overlast, gezondheidsklachten en milieuschade niet meer voor lief nemen. ‘Zonder een duurzame toekomst geen bestaanszekerheid’ staat in ons programma. Dat komt bijna nergens meer naar voren dan in deze kwestie. Het is juist nu tijd de PvdA om niet meer te kiezen voor de ‘gebalanceerde’ formulering. We moeten nu de durf te hebben om stelling te nemen tegen de lobby en de invloed van de grote industrie en om te kiezen voor transparantie van democratische processen en het welzijn van onze burgers en van toekomstige generaties. Laten we die verantwoordelijkheid nemen.